Kancelaria Budzowska Fiutowski i Partnerzy informuje, że jest na etapie gromadzenia grupy rodzin poszkodowanych w związku z wypadkiem statku El Faro w dniu 2 października 2015 roku. W związku z przedmiotowym wypadkiem istnieje możliwość dochodzenia transgranicznych roszczeń odszkodowawczych.

Poniżej znajdują się informacje, które mogą okazać się istotne dla osób zainteresowanych wystąpieniem z takimi roszczeniami:

1. Okoliczności wypadku

• Około 2:00 nad ranem w dniu 30 września 2015 roku, „El Faro” wypłynął z Jacksonville, Floryda, kierując się do Puerto Rico.

• W tym czasie panował sztorm tropikalny, o nazwie „Joaquin”, w odległości kilkuset mil na wschód.

• Na pokładzie znajdowało się 33 członków załogi, to jest 28 obywateli USA oraz 5 polskich obywateli.

• 3 godziny przed wypłynięciem statku z portu, Krajowe Centrum Oceanicznego Zarządzania Pogodowego prognozowało, że Joaquin miał stać się huraganem.

• 6 godzin po wypłynięciu, to jest o 8:00 rano, podczas gdy statek był wciąż w kontakcie z lądem, stwierdzono że Joaquin stał się oficjalnie huraganem.

• W dniu 1 października 2015 r o godzinie 7:00 rano kapitan statku nawiązał łączność satelitarną z biurem zarządzającym statkami właścicieli na lądzie. Zgłosił tonięcie jednostki, a także utratę napędu. W tym czasie wiatr został zarejestrowany na poziomie 125 mil na godzinę – co oznaczało zakwalifikowanie huraganu do kategorii czwartej.

• W tym momencie uruchomiono sygnalizację radiolatarni awaryjnej, którą odebrała jednostka Straży Przybrzeżnej w Portsmouth, Virginia, która skontaktowała się z właścicielami statku.

• Kontakt ze statkiem został utracony o godzinie 7:20 rano.

• W dniu 2 października 2015 roku straż przybrzeżna rozpoczęła poszukiwania.

• W dniu 3 października 2015 r straż przybrzeżna oświadczyła, że statek jest uznany za zaginiony na morzu.

• Ocenia się, że statek nie był w dobrym stanie technicznym ze względu na jego wiek (statek został zbudowany w 1975 roku, a więc miał 40 lat). Sugeruje się, że kapitan zaplanował przebieg rejsu w taki sposób, aby uniknąć sztormu, jednak problem mechaniczny głównego układu napędowego pozostawił go na kursie huraganu. Przyczyny problemów z silnikiem nie są obecnie znane.

• Statek został zmodernizowany w 1992 roku i 2006 roku a dokumentacja Straży Przybrzeżnej wskazuje, że przeszedł ostatnią kontrolę bezpieczeństwa w marcu tego roku.

• Ponadto, na statek załadowano 391 kontenerów, a więc osiągnął on wysokość, która jest bardziej narażona na działanie wiatru i fal. Pod pokładem znajdowało się również 294 przyczepy i samochody, w ten sposób zwiększając masę statku.

2. Podstawa prawna roszczeń

Jest prawdopodobne, że przedmiotowych roszczeń odszkodowawczych należy dochodzić przed sądami Florydy, USA. Floryda jest główną siedzibą firmy pozwanego, punktem wyjścia w morze dla El Faro, a nadto jest również miejscem macierzystym większości ofiar – obywateli amerykańskich. Według naszej wiedzy, którą posiadamy na obecnym etapie, jurysdykcja USA będzie również dotyczyć rodzin ofiar narodowości polskiej.

Na podstawie faktów, które znamy, wydaje się prawdopodobne, że pozwani zostaną uznani za winnych zaniedbań okoliczności wypłynięcia statku w panujących warunkach atmosferycznych, a następnie kontynuowania rejsu nawet, gdy sztorm tropikalny stał się huraganem. To daje podstawę uznania odpowiedzialności na podstawie § 12 amerykańskiej ustawy o śmierci na pełnym morzu (amerykańskie: DOHSA) w celu zapewnienia należytej rekompensaty za straty finansowe, w tym utratę dochodów, utratę opieki i innych świadczeń, a także zmniejszenie roszczeń z tytułu spadkobrania po zmarłym małżonku, rodzicu dziecka lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu.

Istnieje również możliwość wniesienia powództwa na podstawie ustawy amerykańskiej Jones Act, jeżeli będzie można stwierdzić, że ofiary można zakwalifikować jako członków załogi, którzy ponieśli szkody w trakcie ich zatrudnienia, co po wstępnej weryfikacji wydaje się prawdopodobne. Jednakże, aby to potwierdzić, należy przeprowadzić dodatkowe badanie sprawy w zakresie statusu i zatrudnienia polskich członków załogi. Na mocy wspomnianej ustawy Jones Act, roszczenie może dotyczyć również zadośćuczynienia za cierpienia doświadczone przez ofiarę przed jej śmiercią. W takim przypadku wysokość rekompensaty z tego tytułu mogłaby być znacząca, ponieważ zostałaby ona ustalona przez amerykańską ławę przysięgłych, jeżeli warunki ugody nie zostałyby uprzednio uzgodnione z pozwanym lub jego ubezpieczycielami.

Jedną z podstaw prawnych roszczenia, przyjmując za podstawę ustawę Jones Act, jest tak zwana niezdatność żeglugowa statku. Jeżeli takie twierdzenie zostałoby udowodnione, rekompensata może obejmować roszczenia za ból i cierpienia, straty pieniężne, utratę prawa do życia w pełnej rodzinie i inne straty niemajątkowe.

Istnieje prawdopodobieństwo, że roszczenie zostanie rozszerzone na wszystkie 3 podstawy. Sprawa ma silne podstawy, aby ją prowadzić w jurysdykcji USA i ostatecznie może ona trafić przed amerykańską ławę przysięgłych, która często przyznaje znaczące odszkodowania i zadośćuczynienia rodzinom zmarłych, nadto zasądzone kwoty mogą znacznie przekroczyć rekompensaty możliwe do otrzymania w polskim systemie prawnym.

W sprawie istnieje również możliwość podniesienia zarzutu z tytułu odpowiedzialności za produkt w związku z utratą napędu statku morskiego.

Ponadto, jeżeli w stanie faktycznym zostanie ustalone, że właściciel statku świadomie lekceważył bezpieczeństwo załogi, będziemy mogli zgłosić roszczenie z tytułu tak zwanego odszkodowania tytułem nawiązki.

3. Pozwani i kwestie związane z ubezpieczeniem 

Tote Maritime to spółka, która jest właścicielem statku. Ma ona siedzibę w Jacksonville, Floryda, i jest ona zarządzana przez podmiot trzeci. Zarząd statkiem był sprawowany przez podmiot „Sea Star Line”, która jest spółką zależną od Tote Maritime.

Jeżeli chodzi o ubezpieczenie pozwanych, to ubezpieczyciele zwykle faktycznie podejmują obronę przed zaspokojeniem roszczeń. Należy więc być ostrożnym przy próbach bezpośredniego dochodzenia od ubezpieczycieli roszczeń, które regulowałyby roszczenia na wczesnym etapie sprawy, bez otrzymania uprzedniej porady prawnej i bez reprezentacji przez prawnika. W przypadku przyjęcia takiej oferty, będzie ona najpewniej uznana za pełne i ostateczne rozliczenie, nawet jeżeli na późniejszym etapie, uzyskaliby Państwo wiedzę, że Państwa roszczenia byłyby oceniane znaczenie wyżej.

4. Płatności zaliczkowe

W przypadku otrzymania odpowiedniego pełnomocnictwa z Państwa strony skierowalibyśmy niezwłocznie w stosunku do pozwanych i ich ubezpieczycieli wezwanie do poczynienia płatności zaliczkowych na rzecz rodzin ofiar, tak aby przynajmniej w części zrekompensować bieżące straty finansowe, będące skutkiem tragicznego wypadku.

5. Czas dochodzenia odszkodowania

W takich sprawach jak omawiany wypadek trudno jest na początku z góry określić całkowity czas, w którym zakończy się postępowanie. Wiele czynników może mieć wpływ na długość trwania sprawy, a jednym z istotniejszych jest stanowisko przyjęte przez pozwanego i jego ubezpieczyciela, to jest czy uznają oni roszczenie.

Przypadki, w których pozwany uznaje odpowiedzialność na wczesnym etapie sprawy zajmują z pewnością mniej czasu niż przypadki, gdy odpowiedzialność zostanie kwestionowana, ponieważ w tym pierwszym przypadku, pozostanie jedynie do ustalenia ocena wysokości należnej rekompensaty. Większość postępowań kończy się w terminie od 18 miesięcy do dwóch lat. Jednak w wielu przypadkach może być to krótszy okres czasu.

6. Koszty prowadzenia postępowania w USA

W Stanach Zjednoczonych większość roszczeń kierowanych ze strony bliskich ofiar wypadków śmiertelnych, podlega finansowaniu na zasadzie warunkowej. Oznacza to, że dopiero w momencie otrzymania faktycznej rekompensaty ze strony przeciwnej prawnicy prowadzący sprawę będą uprawnieni do otrzymania określonego procentu zasądzonej lub przyznanej rekompensaty. Procent ten jest zazwyczaj mniejszy w przypadku zawarcia ugody, a wyższy, jeżeli sprawa ma rozstrzygnięcie sądowe. Wynagrodzenie w takim przypadku odzwierciedla nakład kosztów i czasu pracy. Aby rozpocząć postępowanie w Stanach Zjednoczonych nie będą Państwo ponosili jakichkolwiek wydatków z góry.

7. Okres przedawnienia

Co do zasady roszczenia z prawa morskiego na Florydzie przedawniają się z okresem 2 lat. W przypadku niewystąpienia przez Państwa z roszczeniem w tym okresie, roszczenie nie będzie podlegać ochronie prawnej.

8. Dalsze postępowanie

W przypadku, gdyby decydowali się Państwo na zgłoszenie swoich roszczeń, należy podjąć niezwłocznie kilka czynności:

(a) Pracownicy kancelarii zorganizowaliby z Państwem spotkanie, aby uzyskać oświadczenie o zakresie poniesionych przez Państwa szkód, a także wpływu tragicznego zdarzenia na Państwa życie. Kancelaria uzgodniłaby również z Państwem zasady finansowania sprawy i warunki umowy współpracy.

(b) Kontakt z pozwanymi i ich ubezpieczycielami – wczesny kontakt z ubezpieczycielem może pomóc w dochodzeniu odpowiedzialności i przyczynić się do ustalenia prawdopodobnego stanowiska ubezpieczyciela w sprawie. Pozwoli to również na uzyskanie płatności zaliczkowych.

(c) Kontakt z organami w Stanach Zjednoczonych – celem weryfikacji i zbadania, czy zostały wszczęte jakiekolwiek postępowania karne, co umożliwi uzyskanie dodatkowych szczegółów dotyczących okoliczności wypadku.

(d) Zapewnienie ochrony dokumentacji wypadku, w tym dokumentacji stanu technicznego El Faro.

(e) Kontakt z ekspertami – w przypadku gdy okaże się to konieczne, będzie należało uzyskać odpowiednie ekspertyzy od biegłych w zakresie transportu morskiego, celem wykazania niezdatności statku El Faro do odbywania kursu, a także oceny wpływu decyzji o kontytuowaniu rejsu pomimo niesprzyjających warunków pogodowych.

(f) Kontakt ze świadkami.

9. Dane kontaktowe

Wobec powyższego, proszę przyjąć powyższe informacje jako doraźną pomoc naszej instytucji prawnej, którą oferujemy osobom znajdującym się w Państwa sytuacji wynikającej z przedmiotowego zdarzenia. Dalsza pomoc wymagałaby udzielenia z Państwa strony stosownych pełnomocnictw. Konsekwentnie, w przypadku zainteresowania dodatkowymi informacjami w przedmiotowej sprawie, uprzejmie prosimy o kontakt.

Jolanta Budzowska, Partner

Tel: 12 428 00 70

Mail: j.budzowska@bf.com.pl